Het besturen van een heftruck brengt risico’s met zich mee. Om ongelukken te voorkomen en de veiligheid op de werkvloer te garanderen, zijn er in Nederland specifieke regels en verplichtingen rondom heftruckcertificering. Maar is een heftruckcertificaat wettelijk verplicht? En hoe verloopt de certificering?
In dit artikel behandelen we alle belangrijke aspecten van heftruckcertificering in Nederland.
In Nederland is een heftruckcertificaat niet wettelijk verplicht, maar volgens de Arbowet is een werkgever wel verplicht om ervoor te zorgen dat medewerkers bekwaam zijn in het veilig besturen van een heftruck. Dit betekent dat een heftruckcertificaat een veelgebruikte manier is om aan te tonen dat een werknemer voldoende opgeleid is.
Wettelijke bepalingen:
• Arbowet artikel 8: werkgevers moeten ervoor zorgen dat werknemers voldoende instructies krijgen over veilig werken.
• Arbeidsomstandighedenbesluit: werknemers moeten aantoonbaar deskundig zijn om een heftruck te bedienen.
• RI&E (Risico-inventarisatie & -evaluatie): werkgevers moeten veiligheidsrisico’s minimaliseren, waaronder onveilige heftruckbediening.
Een heftruckcertificaat behaal je door het succesvol afronden van een erkende heftruckopleiding. Deze training bestaat meestal uit een theoretisch en praktisch gedeelte.
Inhoud van een heftruckopleiding:
Theorie:
• Wet- en regelgeving rondom heftruckgebruik.
• Veiligheidsvoorschriften en risicobeheersing.
• Verkeersregels binnen magazijnen en werkplaatsen.
Praktijk:
• Basisvaardigheden in heftruckbesturing.
• Laden, lossen en manoeuvreren.
• Voorkomen van kantel- en botsingsgevaar.
Na afloop van de cursus legt de cursist een examen af. Bij een voldoende resultaat wordt het heftruckcertificaat uitgereikt, dat meestal vijf jaar geldig is.
Om een heftruckcertificaat te behalen en veilig te mogen werken met een heftruck, moet een bestuurder aan enkele voorwaarden voldoen.
Basisvereisten:
• Minimale leeftijd: 16 jaar voor intern transport, 18 jaar voor algemeen gebruik.
• Fysieke en mentale geschiktheid: goede reactiesnelheid en concentratievermogen.
• Begrip van veiligheidsregels: kennis van gevaren en preventieve maatregelen.
Werkgevers mogen extra eisen stellen, zoals een medische keuring of aanvullende praktijktraining.
Als een werknemer zonder certificaat een heftruckongeval veroorzaakt, kan dat ernstige gevolgen hebben voor zowel de werknemer als de werkgever.
Mogelijke gevolgen:
• Werkgever aansprakelijk: zonder aantoonbare training kan de werkgever verantwoordelijk worden gesteld.
• Boetes van de Inspectie SZW: overtreding van de Arbowet kan leiden tot hoge boetes.
• Verzekeringsproblemen: schadeclaims kunnen worden afgewezen als de bestuurder niet aantoonbaar deskundig was.
Om deze risico’s te vermijden, kiezen de meeste bedrijven ervoor om hun werknemers een erkende heftruckopleiding te laten volgen.
Een heftruckcertificaat is doorgaans vijf jaar geldig. Daarna moet de bestuurder een hercertificeringscursus volgen om de geldigheid te verlengen.
Redenen voor hercertificering:
• Nieuwe veiligheidsregels: regelgeving en voorschriften veranderen regelmatig.
• Vernieuwing van vaardigheden: om onveilige gewoonten af te leren en kennis op te frissen.
• Verzekeringseisen: sommige verzekeraars eisen een geldig certificaat voor schadeclaims.
Hercertificering bestaat meestal uit een korte opfriscursus en een herexamen.
De kosten van een heftruckopleiding kunnen variëren, afhankelijk van de opleidingsaanbieder en de inhoud van de cursus.
Gemiddelde kosten:
• Basisopleiding (1 dag): €150 - €300
• Gevorderde cursus (2 dagen): €250 - €500
• Hercertificering: €100 - €200
Sommige werkgevers vergoeden deze kosten voor hun werknemers.
Hoewel sommige opleiders een online theoriegedeelte aanbieden, is een volledig online certificering niet mogelijk. De praktijkvaardigheden moeten in een erkend trainingscentrum worden beoordeeld.
Vergelijking tussen online en fysieke training:
Online training:
✅ Theorie mogelijk
❌ Praktijk niet mogelijk
❌ Examen niet erkend
❌ Certificering niet toegestaan
Fysieke training:
✅ Theorie mogelijk
✅ Praktijk verplicht
✅ Examen officieel
✅ Volledig geldig certificaat
Sommige werkgevers eisen naast een heftruckcertificaat ook een VCA-certificaat (Veiligheid, Gezondheid en Milieu). Dit is vooral relevant in sectoren waar strenge veiligheidsvoorschriften gelden.
Verschillen tussen heftruckcertificaat en VCA:
• Heftruckcertificaat: specifiek voor veilig werken met een heftruck.
• VCA-certificaat: algemene veiligheidstraining voor werken in risicovolle omgevingen.
Een combinatie van beide certificeringen kan de kans op werk vergroten.
Hoewel een heftruckcertificaat in Nederland niet wettelijk verplicht is, is het in de praktijk wel noodzakelijk om veilig en volgens de wet te werken. Werkgevers zijn verplicht om hun werknemers goed op te leiden, en een certificering is de meest gangbare manier om dit aan te tonen.
Door een erkende heftruckopleiding te volgen en regelmatig een hercertificering te doen, blijven zowel bedrijven als medewerkers voldoen aan de veiligheidsnormen.