Hoe voorkom je ongelukken met een heftruck?

1. De meest voorkomende oorzaken van heftruckongelukken

Voordat we ingaan op preventieve maatregelen, is het belangrijk om te begrijpen waardoor heftruckincidenten meestal ontstaan.

Veelvoorkomende oorzaken:
• Onvoldoende training: bestuurders zonder adequate opleiding lopen meer risico op fouten.
• Onoplettendheid en afleiding: werken met een heftruck vereist volledige concentratie.
• Overbelasting van de heftruck: te zware of verkeerd geplaatste ladingen verhogen het kantel risico.
• Slechte staat van de heftruck: achterstallig onderhoud kan leiden tot mechanische storingen.
• Onveilige rijgewoonten: te hard rijden of abrupt draaien vergroot de kans op ongevallen.
• Onvoldoende zichtbaarheid: slechte verlichting en obstakels maken het moeilijk om veilig te manoeuvreren.
• Onjuist gebruik van de vorken: verkeerd geplaatste ladingen of het rijden met opgeheven vorken verhoogt het risico.

2. Veiligheidsmaatregelen voor heftruckgebruik

Om heftruckongelukken te voorkomen, zijn er verschillende maatregelen die bedrijven en bestuurders kunnen nemen.

2.1 Zorg voor een gedegen heftruckopleiding
Een goed opgeleide bestuurder is de eerste stap naar een veilige werkomgeving. Zorg ervoor dat alle heftruckchauffeurs een erkende opleiding hebben gevolgd.

2.2 Voer dagelijks een veiligheidscontrole uit
Voor het starten van de werkzaamheden moet de heftruck worden gecontroleerd op defecten.

Checklist voor de veiligheidscontrole:
• Werken de remmen en het stuur correct?
• Zijn de banden in goede staat?
• Werkt de claxon en de verlichting?
• Zijn de vorken intact en goed afgesteld?
• Is er geen lekkage van olie of brandstof?

2.3 Houd je aan de maximale belasting
Heftrucks hebben een maximaal hefvermogen. Het overschrijden hiervan kan leiden tot instabiliteit en kantelen.

‍Belangrijke richtlijnen:
• Controleer het typeplaatje van de heftruck voor het maximale draagvermogen.
• Plaats de lading correct en verdeel het gewicht gelijkmatig.
• Gebruik extra hulpmiddelen zoals een contragewicht indien nodig.

2.4 Rijd voorzichtig en houd je aan de snelheidslimiet
Heftrucks zijn geen racevoertuigen. Een veilige snelheid en beheerst rijgedrag voorkomen veel ongelukken.

‍Tips voor veilig rijden:
• Houd altijd beide handen aan het stuur.
• Vermijd abrupte bochten en rembewegingen.
• Verminder snelheid bij het naderen van hoeken of drempels.
• Rijd nooit achteruit zonder goed zicht.

2.5 Zorg voor een veilige werkomgeving
Een goed georganiseerde werkplek draagt bij aan de veiligheid. Werkgevers kunnen verschillende aanpassingen doen om ongelukken te minimaliseren.

‍Verbeteringen in de werkomgeving:
• Zorg voor duidelijke rijpaden en markeringen.
• Voorkom obstakels in smalle gangpaden.
• Gebruik waarschuwingssignalen en spiegels op gevaarlijke kruispunten.
• Zorg voor voldoende verlichting in magazijnen en werkruimtes.

3. Wat te doen bij een heftruckincident?

Ondanks alle voorzorgsmaatregelen kunnen er toch incidenten plaatsvinden. Een goed noodplan helpt om de schade te beperken en herhaling te voorkomen.

3.1 Eerste hulp bij een ongeluk
Als een ongeluk gebeurt, is snelle en juiste actie noodzakelijk.
‍
‍Actieplan bij een heftruckongeval:
1. Zorg voor veiligheid: stop de heftruck en schakel deze uit.
2. Beoordeel de situatie: controleer of er gewonden zijn.
3. Alarmeer hulpdiensten: bel indien nodig 112.
4. Verleen eerste hulp: volg de EHBO-protocollen.
5. Meld het incident: leg het ongeluk vast in het bedrijfsrapport.

3.2 Onderzoek en preventie
Na een incident moet er een onderzoek plaatsvinden om herhaling te voorkomen.

‍Stappen voor onderzoek:
• Analyseer de oorzaak van het ongeluk.
• Controleer of veiligheidsprocedures werden gevolgd.
• Neem indien nodig extra maatregelen, zoals aanvullende training.

4. De rol van de werkgever

Werkgevers spelen een cruciale rol in het waarborgen van een veilige werkomgeving.

Verantwoordelijkheden van de werkgever:
• Zorgen voor regelmatige trainingen en hercertificering.
• Onderhouden van een veilige werkomgeving.
• Stimuleren van een veiligheidscultuur.
• Regelmatige inspecties en onderhoud van heftrucks uitvoeren.

Conclusie

Heftruckongelukken zijn grotendeels te voorkomen met de juiste kennis, voorbereiding en veiligheidsmaatregelen. Door te investeren in training, onderhoud en een veilige werkomgeving kunnen bedrijven het aantal incidenten drastisch verminderen.

Veilig werken met een heftruck is niet alleen een verantwoordelijkheid van de bestuurder, maar van het hele bedrijf.

Mees van Dijk

19 maart, 2025